Longevity: Uzun Bir Ömrü Güzel Yaşamak

Dr. Ayşegül Çoruhlu

Biliyoruz ki herkes aynı hızda yaşlanmıyor, bazıları biraz daha şanslı. Bu şansı herkese yaymak mümkün.

Yaşam tarzı tercihlerinin düzenlenmesi ve ihtiyaç duyulan farmakolojik müdahalelerle metabolizmanın desteklenmesi hem uzun hem de sağlıklı geçecek bir yaşama yani Longevity’ye katkı sağlar.

1900’lü yılların en başından bu yana, dünya genelinde yaşam beklentisi iki kat ve üzeri artmıştır ve şu anda 70 yılın üzerindedir.¹

•    Koruyucu tıbbi bakıma daha iyi erişim, 
•    İyileştirilmiş halk sağlığı kılavuzları, 
•    İyi hijyen uygulamaları ve 
•    Hem zihinsel hem de fiziksel sağlık için birden fazla hastalık varlığına yönelik yeni tedavilerle birlikte, gelişmiş ülkelerde olduğu gibi Türkiye’de de ortalama yaşam süresi 76 yıl olarak belirlenmiştir.^1,2

Ortalama bir insandan daha uzun yaşıyorsanız, “uzun ömürlü” olduğunuz söylenebilir.¹

Maksimum yaşam süresine ulaşmak için çaba göstermek, uzun ömürlü olma hedefidir. Uzun ömürlü olmaya potansiyel olarak sağlıklı davranış ve tutumların uygulanmasıyla ulaşılabilir.¹

Bugün yaptıklarınız, sağlıkla geçen yaşam sürenizi ve gelecekte nasıl yaşlanacağınızı etkiler. Sağlıklı yaşam için ne kadar erken o kadar iyi olsa da karar alıp uygulamak için hiçbir zaman geç değildir.³

ABD Ulusal Sağlık Kurumu tarafından desteklenen, yaklaşık 80.000 yetişkinin dahil olduğu, 34 yıl süren, 2020 yılında sonuçları açıklanan çalışmanın sonuçları; olumlu yaşam tarzı alışkanlıkları edinenlerin, edinmeyenlere kıyasla 14 yıl kadar daha uzun yaşadığını ortaya koymuştur.³

Ayrıca olumlu yaşam tarzı alışkanlıkları olan 50 yaşındaki kadınların ve erkeklerin kronik sağlık şikayetleri belirtileri ortaya çıkmadan 30 yıldan uzun süre sağlıkla yaşamlarına devam etmiştir.³

Olumlu yaşam tarzı alışkanlıkları;
•  Sağlıklı beslenme, 
•  Düzenli egzersiz alışkanlığı (günde en az 30 dakika, hafif tempolu fiziksel tempo), 
•  Kiloya dikkat etme (VKİ:18,5-24,9 arası), 
•  Sigara kullanmama ve 
•  Alkolden uzak durma olarak belirlenmiştir.¹

Bu 5 temel maddenin, uzun ve sağlıklı yaşama katkı sağladığı kanıtlanmıştır.¹

Ayrıca uyku düzenine, süresine dikkat etmek, zihinsel çaba gerektiren faaliyetlerle beyni çalıştırmak ve sosyal bağları korumak da uzun ömürlü olmaya yardımcı olduğu bilinen ek faktörlerdir.¹

Sağlıklı ve Uzun Bir Yaşamın Takviye Edilmesi

Besin takviyesi kullanımının, meyve ve sebze alımının artması ve birçok mikro besin maddesinin daha yüksek alımı dahil olmak üzere daha sağlıklı beslenme seçimleriyle ilişkili olduğu gösterilmiştir.⁴ 

Ayrıca daha düşük kilo, daha yüksek düzeyde fiziksel aktivite, alkolden uzak durma ve sigara kullanmama gibi beş temel yaşam tarzı faktörünün de besin takviyesi kullanımı alışkanlığıyla ilişkili olduğu gösterilmiştir.⁴

Ek olarak, vücutta besin kaynaklı moleküllerin düzeyini algılayan metabolik yolların da dışarıdan alınan takviye edici gıdalarla desteklenmesi olumlu sonuç üretir.⁵ 

Besin kaynaklı moleküllerin düzeyini algılayan bu metabolik yollar; kolajen, seramid gibi protein, karbonhidrat veya glukoz yapısındaki moleküllerin fizyolojik düşüşünün algılanmasına olanak sağlarlar.⁵ 

Fizyolojik olarak düşmeye geçen vücut bileşeni moleküllerin düzeyini tersine çeviren besin takviyesi gibi beslenme müdahaleleri, ağızdan kullanım avantajlarıyla vücudun içerden beslenmesine yardımcı olarak sağlıklı yaş almayı teşvik eder ve uzun ömre katkı sağlar.⁵

Referanslar:

1.    Kenneth Maiese. Chapter 1 - Novel treatment strategies for neurodegenerative disease with sirtuins. https://www.sciencedirect.com/topics/biochemistry-genetics-and-molecular-biology/life-expectancy. Erişim tarihi: Ekim 2023.
2.    https://ourworldindata.org/life-expectancy. Erişim tarihi: Ekim 2023.
3.    https://www.hsph.harvard.edu/nutritionsource/healthy-longevity/. Erişim tarihi: Ekim 2023.
4.    McNaughton SA et al. Supplement Use Is Associated with Health Status and Health-Related Behaviors in the 1946 British Birth Cohort. J. Nutr 2005;135:1782–1789.
5.    Chen Y et al. (2022) Dietary Supplements and Natural Products: An Update on Their Clinical Effectiveness and Molecular Mechanisms of Action During Accelerated Biological Aging. Front. Genet. 13:880421.